Wiedeń, wspaniałe miasto-pomnik niegdysiejszej austriackiej potęgi, ku zdziwieniu wielu, jest samodzielnym regionem winiarskim. Niewielkim co prawda, bo winnice zajmują ledwie 660 hektarów, ale mającym swoje wino emblematyczne – Wiener Gemischter Satz, czyli wino z parceli obsadzonych różnymi odmianami. I ma też swojego niekoronowanego króla, Fritza Wieningera. Nawet nazwisko, więc rzecz w zasadzie przypadkowa, mu sprzyja.
Z buschenschanku Wieningera położonego na szczycie wiedeńskiego Erste Lage Nüssberg rozciąga się wspaniała panorama na centrum stolicy Austrii. Słońce chyliło się ku zachodowi, lekko zmęczony Autentikfestem sprzed dwóch dni i okołopołudniową degustacją, która z dwóch godzin przeciągnęła się do czterech, z ulgą usiadłem na drewnianej ławeczce przy skromnym talerzu ze speckiem, salami i salcesonem. Błogie chwile odpoczynku wśród małego tłumku wiedeńczyków, którzy mieli zbliżone do moich plany na wieczór. Niebo gwiaździste nad nami, Wiener Gemischter Satz w nas.
Fritz Wieninger
Fritz Wieninger pochodzi z wiedeńskiej rodziny, która prowadziła własnych buschenschank, czyli małą knajpkę z zimnym wyszynkiem, w którym podaje się również własne wino. Położona na północy miasta, po lewej stronie Dunaju restauracyjka nadal funkcjonuje, choć biznes Wieningera bardzo się rozwinął od chwili, kiedy przejął rodzinny interes. Oprócz winnicy, która obecnie zajmuje 55 hektarów, ma też wspomniane wcześniej heurige na wzgórzu Nussberg oraz kolejną, liczącą 20 ha, winnicę pod marką Hajszan-Neumann – prawdziwy potentat z ponad 10% udziałem w apelacji. Do tego z działkami na najlepszych stanowiskach Wiednia. To też prawdziwy pionier, który jako jeden z pierwszych winiarzy Wiednia wprowadził zasady biodynamiki (2008) i jest członkiem stowarzyszenia Respekt Biodyn (czyli biodynamików-winiarzy). Ale cóż z tych informacji? Nie warte byłoby one funta kłaków, gdyby nie to, że Wieninger robi naprawdę wspaniałe wina. Są one efektem ciężkiej pracy i obsesji na punkcie jakości.
Jak w swoich wypowiedziach podkreśla Wieninger, jego celem jest robienie rzeczy coraz lepiej, ciągłe zbliżanie się do doskonałości. Stąd właśnie biodynamika, która daje zdecydowanie lepszy materiał do pracy w winiarni. A przecież wszyscy wiemy, że wino powstaje w winnicy a nie w przetwórni. Można powiedzieć, że Fritz ma dwie winne miłości. Jedna to Burgundia, druga, może nieco wynikająca z rozsądku, a na pewno z geografii, to wiedeński Gemischter Satz. Obie te miłości mają swoje emanacje w postaci świetnie zrobionych win.
Zresztą nie tylko tych – całe portfolio Wieningera jest olbrzymie, a dodatkowo wsparte zaciągiem Hajszan-Neumann (nabytego w 2014 roku) stanowi niemałe wyzwanie dla degustatora. Dodając do tego niezwykle gościnne progi winiarni, nie dziwi, że zaplanowana na dwie godziny wizyta i degustacja przeciągnęła się do godzin czterech i trwałaby dłużej, gdybym nie powiedział basta. A trudno było zdecydować się na tak radykalny krok, albowiem po pierwsze wina wspaniałe, po drugie, mój niesamowity gospodarz tego dnia, Schorschi Grohs, wyciągnął parę flaszek spod lady a raczej z piwnicy.
Moim łupem padło gruba ponad 20 flaszek.
Grüner Veltlinery
Wieninger Ried Herrenholz Bisamberg Grüner Veltliner 2020 z jednej strony dość dojrzałe z drugiej ciągle świeże – skórka jabłka, mandarynka, dymna mineralność i szczypta białego pieprzu, które w ustach przechodzą w dość miękką, krągłą całość o niezwykle przyjemny owocu (jabłko, morela) z dobrą długością i fajnym mineralnym tłem. 90 punktów.
Wieninger Nüssberg Grüner Veltliner 2020 ten jest bardziej korzenny i głębszy, bardziej rozbudowany, z nutami gałki muszkatołowej, brzoskwiń, skórki cytryny, jabłek i rumianku. W ustach ostrzejsze, o bardziej pikantnej mineralności i wyższym kwasie. Więcej i mocniej. 91 punktów.
Hajszan-Neumann Nussberg Grüner Veltliner 2020 zachęca aromatami cytrusów, jabłek, ziół, kwiatu lipy i rumianku; na podniebieniu gęste, kredowo mineralne ale przy tym strzeliście kwasowe. Wiejski sad o lipcowym świcie – słońce i świeżość. 91 punktów.
Wieninger Ried Kaasgraben Sievering Grüner Veltliner 2019 stare krzewy dały głębokie, lekko woskowe wino o aromatach jabłka, moreli, białego pieprzu i dymnej mineralności, które w ustach syci jabłkową pulpą podlaną kilkoma kroplami soku z cytryny, odrobiną ziemistej mineralności i pieprzu. Długie i świetnie świeże mimo swojej krzepy. Duża klasa! 93 punkty.
Hajszan-Neumann Ried Steinberg Grüner Veltliner 2020 bardzo słodkie, ciepłe wino o aromatach owoców egzotycznych, pigwy, miodu i kremowości, co przekłada się na pewną oleistość i gęstość materii, zaś w smaku pikantna nuta wybrzmiewa bardzo mocno, ale daje też przestrzeń cytrynom, grejpfrutowi i brzoskwini. Bardzo przyjemna kwasowość wychodzi w finiszu. 91 punktów.
Wiener Gemischter Satz
Wieninger Wiener Gemischter Satz 2020 dobry, aromatyczny wstęp do kategorii. Mamy pieprz, morele, skórkę pomarańczy i grejpfruta. W ustach niezła budowa, ale też sporo świeżości pod postacią zielonego jabłka. Delikatna kremowość nadaje głębi, dzięki czemu wino nie popada w banał. 89 punktów.
Wieninger Gemischter Satz Bisamberg 2020 parcela położona na lewym brzegu Dunaju dała wino dymne, lekko zapałczane, ale też o intrygującym aromacie paprykowanej słoniny wspartej białą porzeczką i morelą; w ustach dość krągłe, ale przy tym pikantne, ze skórką cytryny i miąższem jabłka. Bardzo burgundzkie w wyrazie. Kawał wina z dużym potencjałem. 92 punkty.
Wieninger Gemischter Satz Ried Falkenberg 1ÖTW Bisamberg 2019 klasyfikowana winnica dała wino dymne, lekko pudrowe, z nutami moreli, czerwonego grejpfruta i róży podbitych mineralną pikantnością – dużo tu elegancji i powagi. W ustach gęste i miękkie, pieprzne, pełne rumianku, czerwonych jabłek, grejpfruta, a kwasowość wybrzmiewa dopiero w długim finiszu. Klasa. 93 punkty.
Hajszan-Neumann Wiener Gemischter Ried Weisleiten 2019 Obłędny, dojrzały nos z aromatem skórki cytrusów, jabłek, suszonych kwiatów, kardamonu, za którym idzie świeżość i rzutkość czerwonego grejpfruta, moreli, niezła masa i wspaniały, długi finisz z odrobiną mineralności. 92 punkty.
Wieninger Gemischter Satz Ried Rosengartel 1ÖTW Nussberg 2019 swoją nazwę potwierdza w pełni: nad nutami dymnymi i pieprznymi unosi różana konfitura, morele, suszone kwiaty, ananas, mango – żadnych tu ostrych krawędzi, jest jak sunięcie promem po Dunaju. W ustach gęste i monumentalne, co wraz ze precyzyjnie odmierzoną kwasowością, której jest tu odrobinę mniej, niż w poprzednich winach, daje niezwykle spokojne i eleganckie wrażenie. W smaku jabłka, morele, grejpfrut i korzenne przyprawy. Świetne, opanowane i z dużym potencjałem na lata. Piękne wino, jakby wyjęte z innej epoki. 95 punktów.
Wieninger Gemischter Satz Ried Ulm 1ÖTW Nussberg 2019 po tych uniesieniach pora na nieco ukojenie, które daje to wino. Sporo korzennych i pikantnych nut, skórka mandarynki, kwiaty, rumianek a w ustach lekka goryczka grejpfrutowego albedo, skórka pomarańczy, suszony ananas i mango – dojrzałość, ale też przyjemna świeżość. 92 punkty.
Rieslingi
Wieninger Wiener Riesling 2019 proste i szczere wino o aromatach skórki cytryny, brzoskwini i miodu, którym towarzyszy naftowa mgiełka. W ustach miękkie i krągłe, ze świetnym jabłkiem i woskiem. Bodaj by każdy robił takiego podstawowego Rieslinga! 88 punktów.
Wieninger Nussberg Riesling 2019 oczko wyżej w klasyfikacji i czuć to wyraźnie. Nos jest elegancki, czerwone jabłko, morela, suszony ananas i mgnienie róży a usta zaskakująco bogate, z dobrym owocem ale też niemałą dozą ziół, kwasowość dość umiarkowana, ale w sukurs przychodzi pikantna mineralność. Riesling w bardzo osobnym stylu. 91 punktów.
Hajszan-Neumann Ried Steinberg 1ÖTW Riesling 2018 ach, co to za wino z nutami moreli, miodu, mięty (sic!), szałwi, kamieni i nafty. W ustach wytrawne do szpiku, surowo kamienne i pikantne, z kwasowością limonki i smakiem zielonego jabłka. Szorstkie od mineralności w finiszu. Nie dla miękiszonów. 91 punktów.
Wieninger Ried Preussen 1ÖTW Nussberg Riesling 2019 O Panie! Wosk, miód, skórka cytryny, ananas, mango i pieprzna kamienność w nosie, w ustach zaś pełne tropikalnego owocu, ale też pikantnie mineralne, niemal taniczne, kwiatowe, doskonale wpisane w kwasową ramę. Bardzo pełne i rozgrzewające wino z świetnego rocznika. 93 punkty.
Wieninger Ried Rosengartel 1ÖTW Nussberg Riesling 2019 bardzo elegancki, mimo młodego wieku już ułożony, z aromatami skórki cytryny, propolisu, wosku, mango, ananasa, cynamonu, białego pieprzu i odświeżającego zielonego jabłka. W ustach ziołowe, korzenno-pieprzne, absolutnie wytrawne, ale dojrzałe z bardzo mocną budową. Żadnych wrzasków, spokojny ton. Doskonały przykład, że Riesling może żyć też gdzieś poza Niemcami i mieć uzasadnienie swojego istnienia 94 punkty.
Białe odmiany burgundzkie
Wieninger Wiener Chardonnay 2019 w tym przypadku Fritz Wieninger nie próbuje nawet ukryć swoich inspiracji. Wino jest przyjemnie maślane, z nutami prażonych orzechów, mango, odrobiną pikantności, ale jednocześnie jabłkowo świeże i długie. Świetna wino jak na podstawę. 90 punktów.
Hajszan-Neumann Ried Gollin Weissburgunder 2019 miękki i elegancki biały Pinot o aromatach moreli, gruszki, rumianku i korzennej pikantności. W ustach ładnie zbudowane, przy tym świeże, ale nie przez wysoką kwasowość, ale niezwykłą jakość owocu. Bardzo dobra robota. 91 punktów.
Wieninger Chardonnay Select 2018 zapałka, palone masło, morela, trochę orzechów, sok z cytryny, bardzo klasyczne i eleganckie; w ustach kremowe, świeże, niezwykle długie z doskonałym kwasem i świetnie ujętą beczką. Doskonałe wino, które wytrzyma konfrontację z niejednym burgundzkim premier cru. 92 punkty.
Wieninger Chardonnay Grand Select 2019 To samo, co wyżej, ale podniesione do kwadratu. Bardziej mleczne i zapałczane, bardziej kremowe, ale też bardziej świeże – inny rocznik, absolutnie długie i super świeże i imponujące. Doskonałe Chardonnay z potencjałem na lata, bo jest materia, jest kwas a drewno, doskonałej jakości, jeszcze nie wtopione w ciało. Mam flaszkę i nie zawaham się jej otworzyć za 10 lat.
Pomarańcze i czerwienie
Hajszan-Neumann Muskateller Natural 2019 płynnym krokiem przenosimy się w rejony win naturalnych, długo macerowanych, które powstają w drugiej winiarni nabytej w 2014 roku. Kolejny raz okazuje się, że aromatyczne odmiany doskonale radzą sobie w winach “pomarańczowych”. W nosie banan, goździki, cynamon, cytrusy, igliwie – prawie jak dobra IPA. W ustach niemal to samo, dużo odświeżenia, dogłębna wytrawność i delikatne ugryzienie tanin. Dużo tu energii. 92 punkty.
Hajszan-Neumann Gemischter Satz Natural 2019 dymne, miękkie, morela, owoce sadu, opadłe jabłka, ulęgałki, mirabelki, nie tak intensywne, jak poprzednik, ale nada ciekawe. W ustach wybija się dość mocna taniczność, grejpfrut i skórka cytryny, a całość kończy się lekko rogrzewającą, korzennością. Dzikus we fraku. 91 punktów.
Hajszan-Neumann Traminer Natural 2018 ziemiste, pełne kurkumy, herbaty z cytryną, dzikich jabłek, pieczonej pietruszki i selera. Na podniebieniu korzenne, kurkumowe, lekko orzechowe, dymne, ze świetną kwasowością, nietypową dla odmiany. Bardzo dobre wino, mimo tryumf kultury nad naturą, mimo, że powinno być chyba inaczej. 92 punkty.
Wieninger Pinot Noir Select 2018 dobre, typowe wino o aromatach malin, jagód, dymu i spalonego drewna. W ustach owoc poparty dobrą kwasowością i dobrą, drobną taniną. Dobre wino, choć nie bardziej germańskie niż galijskie. 90 punktów.
Wieninger Pinot Noir Grand Select 2018 stonowane wino o aromatach truskawki, soku z leśnych malin, żurawiny, odrobiny orzechów i dymu. Na podniebieniu bardzo dobrej jakości owoc: maliny, jagody i wiśnie, wsparte dobrej jakości beczką; tanina dość mocna, ale soczysta, w finiszu odrobina słodyczy ale też dobra świeżość. Świetne. 92 punkty.
Gdy będziecie we Wiedniu, tak jak ja w dniu publikacji tego posta, zróbcie wszystko, żeby odwiedzić winiarnię Fritza Wieningera. Doświadczycie wspaniałej gościnności i doskonałych win. Wieczorem zaś odwiedźcie koniecznie Buschenschank am Nussberg, by z oddali cieszyć oko panoramą spokojnego i przyjaznego Wiednia.
Wina Wieninger dostąpne są u Roberta Mielżyńskiego. Hajszan-Neumann zaś znajdziecie w katalogu Winemates. P
Podróżowałem do Wiednia za swoje. Degustowałem na zaproszenie Fritza Wieningera.