Wracam nad Rodan, powoli zbliżając się do końca mojego memuaru. Część poświęcona południu przysparza mi nieco więcej kłopotów, niż północny, albowiem mozaika apelacji składa się ze znacznie większej liczby elementów a producenci zazwyczaj mają w portfolio wina z więcej niż dwóch czy trzech. Dziś zatem będzie subiektywny wybór win i producentów, którzy kojarzą się głównie Gigondas, Vacqueyras i Beaumes de Venise – apelacjami ułożonymi pomiędzy pasmem Denteilles de Montmirali a rzeką Ouveze – lewego dopływu Rodanu. Dlaczego tak? Bo jest to tak dobry (lub zły) klucz, jak każdy inny.
Gigondas
Gigondas (Żigondas – nie Gigondas albo Żiżondas ani Giżondas) to apelacja licząca około 1200 hektarów, położona u stóp słynnego niewielkiego pasma Donatelles de Montmirail, przypominających wystające zęby kamiennego olbrzyma. Wytwarza się to głównie (99%) win czerwonych i ledwie 1% różowych. Od rocznika 2023 natomiast winiarze mogą butelkować również białe wina pod tą apelacją. Mam nadzieję, że za rok będę mógł ich spróbować. W Gigondas występuje szereg gleb, takich jak margiel, wapień piaszczysto-ilasty, a na zboczach czerwona glina. Ze wszystkich trzech opisywanych apelacji jest położone najbardziej na północ.
Domaine D’Ouréa to dość młody projekt, założony w 2009 roku przez Adriena Roustana w wiosce Fontbonne na 20 haktarach certyfikowanych biodynamicznie. Prasa francuska i nie tylko mówi coraz lepiej o tym producencie, a ja tylko mogę potwierdzić jej zdanie. Wina niedostępne w Polsce.
Domaine D’Ouréa Tire Bouchon Rosé Vin de France 2022 blend niegdyś niezwykle powszechnej odmiany Aramon (do tego momentu nigdy nie miałem z nią do czynienia) z Cinsault to wino południowo gęste, słonawe, z nutami moreli i brzoskwiń, skórki pomarańczowej, lekką ziołową goryczką w finiszu – do jedzenia raczej niż solo. 88 punktów.
Domaine D’Ouréa Tire Bouchon Rouge Vin de France 2021 to lekka czerwień, będąca kupażem Aramon, Oeillade (no pewnie!) i Cunoise o lekko różanym ale też wiśniowym aromacie, w smaku czereśnie, maliny, wiśnie – zaskakująco lekkie jak na południe Francji, niezwykle smaczne i bardzo pijalne. 89 punktów.
Domaine D’Ouréa Côtes du Rhone AOC 2021 klasyczny tym razem blend Grenache i Syrah w proporcjach 7/3 dał wino balansujące słodki, malinowo-wiśniowy owoc pierwszego z mięsną, pikantną nutą drugiego szczepu. W ustach lekko ziołowe, pikantne, dużo owocu, szczypta mineralności, drobna tanina – nad wyraz solidne Cotes du Rhone. 90 punktów.
Domaine D’Ouréa Vacqueyras AOC 2021 to zdominowany przez Grenache blend z winnicy zasadzonej w 1918 roku. Dominują tu aromaty piżmowe, różane, z nutą konfitury z gorzkiej pomarańczy, śliwki i wiśni. W ustach zdecydowane, asertywne soczyste taniny, kwiaty, maliny, truskawki i przyjemna ociężałość leniwego śródziemnomorskiego letniego popołudnia. 92 punkty.
Domaine D’Ouréa Gigondas AOC 2021 sycące, lekko zadziorne wino pełne aromatów ciemnych owoców, tapenady, pieczonego mięsa. Na podniebieniu bogate, hojne, z czerwonym i ciemnym owocem, dobrą świeżością, soczystą taniną i mineralnym chłodem. Bardzo ładne i całkiem eleganckie jak na ten wiek. 92 punkty.
Domaine D’Ouréa La Belle Cime Gigondas AOC 2020 działka położna tuż na południe od Denteilles, leżąca na wysokości 520 metrów urodziła wina o niezwykłej świeżości czerwonych owoców, słonej mineralności i drobną, soczystą taniną. Jest gęste i ciemne jak noc, ale nie ma w nim ani krzty ociężałości. Duża klasa. 93 punkty.
Domaine Gour de Chaulé to 10-hektarowa, rodzinna posiadłość, w której przez trzy pokolenia stery dzierżyły kobiety, kolejno: Rolande Beaumet, Aline Bonfils, Stéphanie Fumoso. W 2018 do Stephanie dołączył jej syn-wagabunda, który sprzedawał wino w Wietnamie i Quebeku – Paul. Młody winiarz o przyjaznym uśmiechu, mimo braku winiarskiej edukacji, wniósł świeżość i energię do piwnicy. Z jego pomocą z szanowanej posesji Domaine Gour de Chaulé stała się zdecydowaną czołówką apelacji, pnącą się bardzo szybko w rankingach winiarskich krytyków.
Domaine Gour de Chaulé .26 Rosé Gigondas AOC 2022 róż o intensywnym kolorze, pięknych aromatach czerwonych, letnich owoców – malin, porzeczek, truskawek z dodatkiem moreli. W ustach owoc równie dobrze zdefiniowany, ale do tego wyczuwalna jest bardzo mocno sól, która nadaje złożoności winu. Świetna rzecz. 91 punktów.
Domaine Gour de Chaulé .1871 Tradition Gigondas AOC 2021 wino o lekko rustykalnym, stajennym sznycie, gdzie obok pieczonego mięsa, jest też śliwka, wiśnia, leśne owoce, pieprz i umami. W ustach połączenie owocu spod znaku truskawki, malin i śliwek z lekką mięsną nutą, umami, piżmem i ziołami. Bardzo długie, mocne, ale przy tym soczyste. 92 punkty.
Domaine Gour de Chaulé .7 Le Gour Gigondas AOC 2021 to zdominowany przez Grenache, dojrzewający w betonie blend, w którym na początku uderza słona, umamiczna mineralność, ustępująca po chwili miejsca czerwonemu, bogatemu owocowi. Wino mocno zbudowane, ze sporą ilością drobnej taniny, jeszcze bardzo zamknięte. Warto dać mu jakieś 5 lat, żeby cieszyć się jego pełnią. 92 punkty.
Domaine Gour de Chaulé .8 Numero Huit Gigondas AOC 2020 wino imponujące w swojej mocarnej konstrukcji, dymne, słone, mocno ziołowe ale też ze znakomicie wyrażonym owocem: wiśniami, malinami, jeżynami. Zaskakująco przy tym świeże i zbalansowane. Młode, warto poczekać z nim co najmniej pięć lat, żeby nabrało przestrzeni i harmonii. Duża rzecz. 93 punkty.
Vacqueyras
Vacqueyras (wymawiane: wakeras) to apelacja sąsiadująca z Gigondas. Terroir jest podobne, ale położone niżej. Wyższe partie pokryte są wapieniem, niższe glebami aluwialnymi. Powszechnie Vacqueyras uważane jest za apelację produkującą jedne z najbardziej mocarnych win południowego Rodanu.
Domaine Le Sang des Cailloux to kultowa wręcz posiadłość z siedzibą w Vacqueyras, której założycielem jest właściciel najbardziej imponujących wąsów wśród francuskich winiarzy (obok Jo Landrona) – Serge Férigoule. Przejęta przez Férigoula w 1990 roku posiadłość rozciąga się na 17 hektarach pokrytych gliną, wapieniem i galets roulees i prowadzona jest w reżimie biodynamicznym. Obecnie Serge’owi towarzyszy w pracach jego syn, Frederi. Kiedyś wina były w portfolio DELiWINA ale teraz, niestety, nie ma ich.
Domaine Le Sang des Cailloux Un Sang Blanc Vacqeyras AOC 2021 blend sześciu białych odmian dojrzewający w beczkach 450 l i amforach. Wino reduktywne, maślane, z dobrą beczką, morelami, brzoskwiniami, pikantne, wypełnione słońcem, ale nie brakuje mu świeżości. Duża głębia, łagodnie zdecydowane, bardzo ładne wino. 91 punktów.
Domaine Le Sang des Cailloux Azalaïs Vacqeyras AOC 2021 (co roku to cuvée nosi imię jednej z trzech córek Ferigoule’a: Floureto, Doucinello i Azalaïs właśnie) zdominowany przez Grenache blend z nutami truskawek, malin, makii, duża głębia i moc dojrzałego, ciepłego owocu. Mimo dość masywnej budowy, wino jest bardzo soczyste, smukłe, z drobnymi taninami. Długie i głębokie. 92 punkty.
Domaine Le Sang des Cailloux Lopy Vacqeyras AOC 2021 stare krzewy Grenache i Syrah wydały wino bardzo zdecydowane, mięsiste, z ciemnym owocem, lekką nutą mięsną, ziołową, dużą głębią – jest tu pewien mrok, opowiadający historię tej surowej, rozgrzanej ziemi. Fascynujące wino, na które warto poczekać może pięć, może osiem lat. 93 punkty.
Domaine Le Sang des Cailloux Lopy Vacqueyras AOC 2019 wino ze znakomitego rocznika lane z magnum smakowało dymem, konfiturą z leśnych jagód, rozmarynem, piżmem, żurawiną, korzennymi przyprawami, skórką pomarańczy. Tanina młodzieńcza, bardzo kulturalna, dająca nadzieję na 20 lat życia w tym formacie. 93 punkty.
Domaine Le Sang des Cailloux Oumage Vacqueyras AOC 2010 to wino, które powastaje w wyjątkowych rocznikach i jest kompozycją Grenache i Syrah z dominacją pierwszej odmiany. W ustach śliwka, figi, daktyle, gorzkie pomarańcze, kawa, czekolada, leśne jagody – wino dość mroczne, o niezwykłej, fascynującej głębi. 93 punkty.
Eric Bouletin, łagodny, melancholijny dwumetrowiec musiał szybko zostać mężczyzną, gdy mając 15 lat stracił ojca. Rok później porzucił szkołę, by pomagać matce w gospodarstwie, które sprzedawało winogrona do lokalnej kooperatywy. W 2000 roku Eric postanowił zabutelkować swoje własne wino. Obecnie z 16 hektarów tłoczy 6 etykiet pod nazwą Roucas Toumba, co w języku oksytańskim oznacza upadające kamienie, w domyśle te, które stoczyły się ze zbocz Denteilles.
Roucas Toumba Les Premices Vin de Pays de Mediterranee 2021 to kupaż aż 8 białych odmian, które winifikowane były z użyciem używanych 500-litrowych beczek. Jest tu dużo głębi – oprócz białych owoców: gruszki, moreli, czuć mineralny fundament, który nadaje pikantności i napięcia. Wino spore, południowe, ale w sobie pewną surowość. Świetne. 90 punktów.
Roucas Toumba Rosé de La Roche Vacqueyras AOC 2022 nuty truskawek i malin łączą się tu z aromatami toffi, malin, pieprzu i odrobiny pieczonego mięsa. W ustach kremowe, z mocną strukturą, łączące owoc z nutami pikantnymi i słonymi. Wino kulinarne raczej niż tarasowe. 90 punktów.
Roucas Toumba La Grande Terre Vacqueyras AOC 2021 pochodzące z młodszych krzewów Grenache, Mourvedre i Syrah wino okazuje się bardzo energiczne, nawet asertywne o bardzo dużej intensywności aromatów – wiśni, jagód, ziół, fiołków i dymu. W ustach dużo świeżości leśnych owoców, soczyste, drobne taniny, kończące się w długim finiszu delikatną nutą słoną. Dużo emocji. 92 punkty.
Roucas Toumba Les Restanques de Cabassole Vacqueyras AOC 2020 stare, 60 a nawet i stuletnie krzewy, zrodziły wino bardzo złożone i jakby wewnętrznie sprzeczne – z jednej strony jest ładne, krągłe, delikatnie mleczne, z drugiej zaś atakuje dziki, ciemny leśny owoc, podbity nutą mięsną, pikantną i słoną. Struktura jest mocarna, tanina potrzebuje jeszcze czasu, żeby się wtopić, na szczęście owocu wystarczy. 92 punkty.
Pity z magnum rocznik 2015 okazał się bogaty, sycący, z nutami fig, daktyli, czerwonej pomarańczy, śliwki i leśnych jagód. Jest w tym winie jakaś melancholia końca lata: jest jeszcze fajnie, słońce grzeje, ale noce są już chłodne i wiesz, że za tydzień trzeba iść do szkoły. Piękne wino.
Domaine de la Monardière to rodzinna winnica, założona w 1987 roku przez Martine i Christiana Vache. 20 lat później dołączył do nich ich syn, Damien. Obecnie to 22 hektary uprawiane w sposób biologiczny. Wina niedostępne w Polsce.
Domaine De La Monardière Jeu de Gàrri Vacqueyras AOC 2022 to blend równych części Grenache Blanc i Marsanne dojrzewających częściowo w starych beczkach i stali. Jest to wino południowo klasyczne o aromatach i smakach gruszki, letnich jabłek, brzoskwiń, z umiarkowaną świeżością i lekką szorstkością w finiszu. 88 punktów.
Domaine De La Monardière Le Rosé Vacqueyras AOC 2022 poważny róż o aromatach ziołowych, ale też owocowych spod znaku malin, moreli i czerwonej pomarańczy. Na podniebieniu sycące, tłustawe, z dobrą świeżością, ale to raczej jedzenie jest jego najlepszym kompanem. Dobra rzecz. 89 punktów.
Domaine De La Monardière Les Calades Côtes du Rhone AOC 2021 Jaśniutkie, aromatyczne, bardzo zgrabne wino o aromatach czerwonych owoców: macerowanej wiśni, leśnej maliny, truskawki. W ustach równie owocowe, ładnie zbalansowane, bez wpadania w słodką przesadę. Bardzo typowe i niezwykle smaczne wino z przyjemnym niuansem ziołowym i kredowej taniny. 89 punktów.
Domaine De La Monardière Les 2 Monardes Vacqueyras AOC 2021 blend zdominowany przez Grenache z niesamowitej jakości owocem, który wręcz wyskakuje z kieliszka. Są jagody, maliny, dużo świeżości mimo wyraźnego południowego sznytu. Kremowe taniny, odrobina nut ziołowych, zdrowa soczystość. 91 punktów.
Beaumes de Venise
Beaumes de Venise do wioska położona tuż na południe od Gigondas i wschód od Vacqueyras. Dominującą glebą jest wapień, którego źródłem są wzgórza Denteilles. W niższych partiach znaleźć można gleby aluwialne, naniesione przez aluwialne gleby. W wiosce tej powstały dwie apelacje: Beaumes de Venise dla win czerwonych i Muscat de Beaumes de Venise – dla historycznie uznanych, słodkich, wzmacianych win z odmian Muscat à petits grains blancs (75%), Muscat à petits grains noirs (25%).
Domaine des Bernardins to historyczna, rodzinna posiadłość słynąca ze swoich muszkatów. Generalnie wina te, niestety, nie cieszą się obecnie wielką popularnością, ale producent stoi na straży wielowiekowego dziedzictwa niczym ostatni sprawiedliwy, strażnik pieczęci. Oprócz tego producent tłoczy bardzo zgrabne czerwienie, które w Baumes de Venise mają więcej słonecznej potencji, niż w Vacqueyras i Gigondas. Wina te nie są dostępne w Polsce.
Domaine des Bernardins Les Balmes IGP Vaucluse 2022 Grenache i Marsanne w stylu dość smukłym, owocowym, pełnym ale nie ociężałym, z dużą dozą owocu, szczyptą ziół i sporą długością. Solidna południowa biel. 88 punktów.
Domaine des Bernardins Les Balmes Côtes du Rhone AOC 2021 Grenache z małą domieszką Syrah dało arcytypową rodańską czerwień z aromatami makii, słodkich przypraw, dojrzałego ale nie ugotowanego czerwonego owocu. W ustach krągłe, świeże, wysycone owocem, z ładną harmonią świeżości i mocy. Solidne. 89 punktów.
Domaine des Bernardins Baumes de Venise AOC 2021 to blend z oparty na Grenache i Syrah, w którym owoc spod znaku malin i śliwek jest nieco podgrzany, konfiturowy z dodatkiem korzennych przypraw i różanego olejku. W ustach pełne, sycące, ale nie ociężałe, ze świetną pikantnością, ziołami i dobrą świeżością. Nad wyraz eleganckie jak na apelację. 90 punktów.
Domaine des Bernardins La Chapelle AOC Baumes de Venise 2019 prestiżowe cuvve to klasyczny blend GSM. Wino bardzo krzepkie, taniczne, w objęciach bardzo mocno zaznaczonej, ale jednak przy tym wysokiej jakości beczki. Dużo tu owocu, sporo ziół, ale wino jest nad wyraz młode i brakuje mu ogłady i jakichś 10 lat w butelce. 90 punktów.
Domaine des Bernardins Doré des Bernardins IGP Vaucluse 2022 podstawowy Muscat to wino sycące, bardzo bogate, nie tak świeże, jak nadmorskie Zibibbo czy kreteńskie Moscato Spinas, ale mające w sobie dużo elegancji, kultury i głębi. Nuty winogron, jaśminu, moreli i liczi są obezwładniające, ale bez grama ociężałości. W ustach wino jest pełne, z odrobiną szlachetnej goryczki, całkiem świeże i klasycznie niespieszne. Jest w nim coś transcendentnego, co trudno wyrazić, nie mając go akurat w kieliszku. 90 punktów.
Domaine des Bernardins Muscat Beaumes de Venise 2022 słodkie wino powstałe w wyniku zalania fermentującego moszczu spiritusem w celu zabicia drożdży i pozostawienia cukru (proces ten nazywa się mutage). Wino o niezwykłym balansie, z aromatami gruszki, moreli, obitych jabłek, miodu. W ustach pełne, morelowo-miodowe, z suszonym ananasem i mango, korzennymi przyprawami, czyste, długie i arcyklasyczne. Nie każdy ten styl polubi, słodkiego, południowego wina, ale jest w nim jakaś letnia lepkość i przyjemne lenistwo lipcowego popołudnia. 93 punkty.
Nad Rodan podróżowałem za swoje. Degustowałem w ramach targów Découvertes en Vallée du Rhône.
dziękuje za bardzo ciekawy wpis, oraz malownicze fotki