Brunello di Montalcino, jedno z największych win Italii a co za tym idzie – również i świata, to prawdziwy klasyk. Konserwatywni miłośnicy wina (do których w jakiejś mierze i niżej podpisany się zalicza) wzdychają do tych szlachetnych win wytwarzanych z lokalnego klonu Sangiovese. A gdy na horyzoncie pojawia się potencjalnie wielki rocznik, jak mówi się o 2015, westchnięcia stają się donośniejsze i częstsze. Dzięki uprzejmości Consorzio del vino Brunello di Montalcino miałem możliwość spróbowania kilkunastu win z rocznika 2015 w ramach Winoforum 2020 i przkonać się na własnym podniebieniu, czy jego sława jest zasłużona.
Czym jest Brunello di Montalcino?
Brunello di Montalcino to wielkie toskańskie wino, powstające wokół miasteczka Montalcino położonego w południowej części Toskanii. Wytwarza się je wyłącznie z lokalnego klonu Sangiovese, zwanego Sangiovese Grosso lub Brunello. Tradycyjnie wino dojrzewało przez długi czas w wielkich beczkach (botti) ze slawońskiej dębiny, jednak w latach 80 ubiegłego wieku moderniści (a tak naprawdę winiarska międzynarodówkowa urawniłowka) zaczęli korzystać również z francuskich baryłek. Obecnie panuje dość duża swoboda w tym zakresie, ale minimalne wymagania dotyczące dojrzewania Brunello di Montalcino to minimum 2 lata w beczce, a wino wypuszczane jest na rynek w 5 roku po zbiorach(Riserva w szóstym). Winnice apelacji zajmują obszar 1200 hektarów, co raczej jest skromnym areałem. No ale wiadomo, że nie ilość a jakość się liczy. To jedno z trzech pierwszych włoskich win (obok Barolo i Vino Nobile di Montepulciano) o klasyfikacji DOCG – Denominazione Origine Controllata e Garantita. Obecnie Brunello di Montalcino butelkuje około 200 producentów.
Jaki był rocznik 2015?
Znaczący krytycy winiarscy ocenili Brunella z 2015 bardzo wysoko. Sam Suckling ocenił około połowy win na 95 punktów i więcej (hłe, hłe, hłe). Ale abstrahując od krytyków, jaki był to rok? Przede wszystkim suchy i gorący, ergo – niewiele owoców, duża koncentracja. Oczywiście pomogły spore opady jesienią rok wcześniej i zimą, dzięki czemu stres wodny nie był wysoki przez cały sezon. Jednak upalne lato i susza spowodowana przez nie to warunki, w których winiarze muszą być niezwykle czujni, żeby nie przesadzić. Kilka dni zwłoki i zamiast soczystej czereśni mamy konfiturę śliwkową i 15.5% alkoholu.
Poniżej opis 12 win, które w swej dobroci udostępniło Consorzio del vino Brunello di Montalcino, a przez które uczestników Winoforum 2020 poprowadził niezawodny Tomasz Prange-Barczyński.
12 reprezentantów.
Tenute Silvio Nardi Brunello di Montalcino DOCG 2015 rok w nowych i używanych barriques i rok w slawońskich botti. Wino ekspresyjne, o mocnym, świeżym owocu dojrzałych wiśni i czereśni połączonych z odrobiną kawy; na podniebieniu niezwykle soczyste, średnio zbudowane ale dobrze wypełnione świeżym, jasnym, przestrzennym owocem i wysokiej jakości taniną, owoc jednak zdecydowanie na pierwszym planie. Pożyje długo, choć teraz już daje się pić. 91 punktów. Cena: od 162 zł. Importer: Winosfera, 13Win.
Caparzo Brunello di Montalcino DOCG 2015 nie jest tak intensywne, jest nieco bardziej spłaszczone w aromatach, wiśnia jest bardziej dojrzała, przechodzi w śliwkę, jest też kawa i słodkie przyprawy, szczypta ziemi; w ustach znowu mamy potoczysty, soczysty owoc, jest ciut ceglanej mączki, gładka, ale dobrze wypełniająca tanina, dużo świeżości i ciut ziołowej goryczki w finisz. Niemal gotowe do picia, ale jeszcze dziesięć lat wytrzyma. 92 punkty. Cena: 269 zł. Importer: Wina-MP.
Castello Romitorio Brunello di Montalcino 2015 lekko likierowe nuty krążą nad tym winem – jest czarna porzeczka, bardzo dojrzałe wiśnie i czereśnie, igliwie, skóra i ciut nuty mlecznej czekolady; w ustach krzepkie, gęste, dużo dojrzałego owocu wiśni, trochę igliwia, ściółki leśnej, tanina porządna, szorstka, ale nie wysuszająca, co daje perspektywę wielu lat życia, świetne i z dużym potencjałem jak na podstawowe Brunello. 93 punkty. Cena od 159 zł. Importer: Wine & You i Le Barbatelle
Tenuta La Fuga Brunello di Montalcino 2015 wino bardzo dojrzałe, z ciemną śliwką i takąż wiśnią, do tego bulion z lubczykiem, ciut słoności. Na podniebieniu bardzo bogate, krągłe, dużo ciemnego owocu – śliwka i jeżyna, do tego mocna, ale gładka tanina, w finiszu lekko likierowe, kawowe. Jak na młode Brunello całkiem gładkie. 91 punktów. Cena 249 zł. Importer: Festus.
Cava d’Onice Brunello di Montalcino 2015 początkowa beczkowa przemoc (kawa, goździki i lukrecja) bierze górę na likierową wiśnią i śliwką, ale w ustach już owoc gra pierwsze skrzypce: czereśnie, wiśnie, skórka wiśni, ciało rubensowskie, wrażenia niezwykle hedonistyczne, ale krzepka tanina i niemała kwasowość wprost mówią o dużym potencjalne. Od biedy można teraz, ale można pewnie i za 15 lat. 92 punkty. Cena: 52 eur. Bez importera.
Roberto Cipresso Brunello di Montalcino 2015 wino od winemakera argentyńskiego Achaval Ferrer w stylu modernistycznym (czyli tylko beczki francuskie) to wino w stylu “tu i teraz”. Z jednej strony mamy ściółkę leśną, igliwie, ale też likierową wiśnię i mleczną czekoladę. W ustach duże, krągłe, napakowane do granic słodkim owocem, bardziej się je gryzie niż pije, do tego całkiem mocna tanina. Brak tu nieco finezji i zwiewności – wino lekko ospałe. Tylko tysiąc butelek. 90 punktów. Cena: 60 eur. Bez importera.
San Polino Brunello di Montalcino 2015 biodynamiczne Brunello o tellurycznych aromatach – jest ziemia, jest las, bardzo dojrzały owoc, mleczna czekolada z wiśniami. W ustach zaskakujące – przejrzała wiśnia, nuty orzechowe, pomarańczowa konfitura – wino najmniej świeże i zupełnie obok klucza Brunello. Nie przekonało, ale może butelka miała zły dzień. 90 punktów. Cena: 299 zl. Importer: Terroiryści.
La Fiorita Brunello di Montalcino 2015 winnica zarządzana przez byłą gwiazdeczkę porno (już widzę, jak zaraz szukacie w googlu) zrodziła ładne, ciepłe, krągłe i dojrzałe wino, które poza fajnym owocem raczy nutami igliwia i bulionu z lubczykiem. Kawa, dużo soczystości i dużo drobnej taniny już teraz dają sporo radości, ale i za dziesięć lat to wino będzie jeszcze cieszyć. 92 punkty. Cena: 45 eur. Bez importera.
Fanti Brunello di Montalcino 2015 Leśny, ziemisty nos, igliwie, ściółka i sporo dojrzałej wiśni, nawet takiej lekko z patelni do tego ciut korzennych przypraw. Bardzo ładnie się otwiera w kieliszku, zdecydowanie w kierunku owocu. W ustach bardzo krągłe, niezwykle soczyste, czyste, precyzyjne, ale z mocnym uchwytem garbnika, dość mocarne i też bardzo frontem do klienta. Zbyt mocno rozgrzewa w finiszu. Fajnie się zapowiadało, ale troszkę przesadziło, z powerem. 91 punktów. Cena: 35 eur. Wcześniejsze roczniki były w ofercie Winayo.
Talenti Brunello di Montalcino 2015 barzo gładkie, eleganckie i z aromatami wiśni, ściółki leśnej, ziela angielskiego, śliwki w czekoladzie, tulipanów i czarnego pieprzu. Dzieje się dużo i przyjemnie. Na podniebieniu gładkie, soczyste wiśniową materią i taniną wiśniowej skórki, jest ciut balsamico – w sumie bardzo otwarte, szczodre wino. Nie wiem jednakowoż, czy ta gotowość teraz nie pozbawi go kilku lat potencjału dojrzewania. 92 punkty. Cena 40 eur. Bez importera w Polsce.
Tenuta Il Poggione Brunello di Montalcino 2015 bodaj najświeższy nos ze wszystkich prezentowanych win – jest radosna czereśnia, dojrzała wiśnia wpisane w ładnie nakreśloną dębową ramę. Na podniebieniu wrażenia bardzo podobne – świeżość, soczystość dojrzałych wiśni, dużo owocu i zgrabnej taniny. Sangiovese w formie najczystszej. Bardzo dobre wino – może nie największe ze stawki, ale czarujące. 93 punkty. Cena: 225 zł. Importer: Vinoteka13.
Col d’Orcia Brunello di Montalcino 2015 kolejny klasyk, z gładki, lekko mleczny nos, dużo wiśni, tych świeżych i tych w likierze, ciut ziół – ładnie i elegancko; w ustach bardzo asertywne, duży, dojrzały owoc wiśni, leśne owoce i ściółka, ale też świetnej jakości tanina, precyzyjna kwasowość – ładnie będzie się starzeć. Duża klasa. Chyba najlepsze wino degustacji. 94 punkty. Cena: 260 zł. Importer: CityWine.
Na podstawie tych próbek można wysnuć wniosek, że był to rocznik bardzo dobry, ale chyba faktycznie ciut gorący. Wysoki alkohol, spora dojrzałość owocu sprawiają, że te wina świetnie się pije już teraz ale wydaje się, że nie będą aż tak bardzo długowieczne. Trochę brakowało energii w niektórych, choć były też wina zachwycające.
Wydaje się więc, że ten okrzyczany przez wielu rocznik jednak aż tak wspaniale wspaniały nie jest, a zbliżające się wypuszczenie na rynek rocznika 2016, bardziej zrównoważonego pod względem aury, każe chyba na razie trzymać portfel głębiej w kieszeni.
Degustowałem w ramach Winoforum 2020. Wina dostarczyło Consorzio del vino Brunello di Montalcino – grazie mille.